Lacplesis Günü (Letonca Lāčplēša diena) Letonya’nın 700 yıl sonra özgürlüğüne kavuştuğu günde bu özgürlük savaşı için hayatını kaybedenleri anmak için düzenlenen bir gündür. Aynı zamanda Vatanseverlik Haftası’nın başlangıcıdır.
Lacplesis Günü Letonya’nın en önemli günlerindendir. Adını Leton halk kahramanı Lacplesis‘den alır. 11 Kasım günü Letonya’da Daugava Nehri kenarında mumlar yakılır ve Letonya’nın özgürlüğü için hayatını kaybedenler anılır.
Letonya tarihinde 700 sene kadar başka toplumların egemenliği altında yaşamıştı. Bunu daha önce Letonya tarihi ile ilgili yazımda anlatmıştım. Letonya 1921’de bağımsız bir ülke olarak tanınıyor uzun bir aradan sonra ilk defa. Fakat buraya getiren süreç 1918’de 1. Dünya Savaşı sonunda imzalanan ateşkes ile başlıyor. Şimdi adım adım bu sürece bakalım.
Bağımsızlığa giden yol
1918
11 Kasım
Alman İmparatorluğu 1. Dünya Savaşı’nı bitiren ateşkesi imzalar.
17 Kasım
İlk hukuk enstitüsü, meclis ve geçici hükümet kuruldu. Jānis Čakste ilk meclis başkanı olurken Kārlis Ulmanis ilk başbakan oldu.
18 Kasım
Letonya Cumhuriyeti Riga’da deklare edildi.
1 Aralık
Kızıl Ordu Letonya’yı işgal etti.
1919
5 Ocak
İlk Leton bağımsız taburu Oskars Kalpaks komutasında kuruldu.
31 Ocak
Letonya’nın çoğu Kızıl Ordu kontrolüne girdi.
16 Nisan
Baltık-Alman paralı askerleri Kārlis Ulmanis’in hükümetini devirdi.
Mart-Temmuz
Toprakların belli kısımları Letonya silahlı kuvvetlerinin eline geçti. Sovyetler ile savaşan Estonyalılar ve Baltık Direniş Ordusu’nun da bunda baya büyük destekleri oldu.
Mayıs
Komutan Pavel Bermondt-Avalov ve Kazak birlikleri Baltıklar’daki Beyaz Rus gönüllü birliklerinin kontrolünü Prens Anatoly Lieven’den alırlar. Bu kuvvetler daha sonra General Rüdiger von der Goltz’un Batı Rusya Gönüllü Ordusu ile birleşir.
8 Ekim
Batı Rusya Gönüllü Ordusu ezici bir ani saldırı yapar. Pardaugava kısmı ele geçirilir. Karşı taraflar Daugava Nehri’nin iki tarafına yerleşir.
3 Kasım
Letonya ordusu Estonya zırhlı trenleri ve kraliyet ordusu desteği ile karşı saldırıya geçer ve son çarpışma başlar.
Bermondt’un 45.000 askerine karşılık 32.000 Leton askeri vardır. Bermondt’un ordusu 100 top, 600 makinalı tüfek ve 100 uçağa sahiptir. Letonya’da ise 20 top, 173 makinalı tüfek ve 3 uçak vardır.
3-10 Kasım
Bermondt’un ordusu Riga Kalesi üzerindeki Letonya bayrağına tahrik amaçlı sıklıkla ateş açar. Savaş sonrası 86 tane delik bulunur bayrakta.
Letonya ordusu adım adım Bermondt’un ordusunu püskürtür. 10 Kasım günü Torņakalns’ın da düşmandan temizlenmesi ile Riga başarılı bi şekilde savunulmuş olur.
11 Kasım
Sabah kiliselerden duyulan çan sesleri ile Letonya tarihinin en büyük zaferi ilan edilmiş olur. İşte Lacplesis Günü ilan edilen gün bu gündür.
Sonrasında Pavel Bermondt-Avalov ordusunu bırakıp Almanya’ya sığınır.
1920 senesinde ise Letonya Almanya ve Rusya ile ateşkes imzalar.
11-18 Kasım arası Letonya’da bulunacaksanız yakanıza “V” (Victory-Zafer) şeklinde Letonya bayrağı deseninde kurdela takarsanız Lacplesis Günü’nü kutlamış ve özgürlük için ölen bu kahramanları unutmamış olursunuz. Ayrıca Daugava Nehri kenarında yakılan mumlara bir tane de siz ekleyebilirsiniz bu anma için.
