Leton insanları – Mütevazi , onurlu ve iki yüzlü
İki yüzlü dediğimde hemen şaşırıp irkilmeyin . İyi anlamda kullandığım bir söz . Şöyle bir örnek vereyim : Kabuklu antep fıstığını düşünün . Kabuğu ısırırsınız ama ne yiyebilir ne de tat alabilirsiniz . Zevksiz bir şeydir . Ama kabuğu açınca içinden leziz bir fıstık parçası çıkar . İşte Letonyalılar da böyle . Dışarıdan soğuk görünebilirler . Bazıları ilk başta konuştuğunuzda eminim ki sizde gerginlik yaratır . Ama o kabuk açıldığında sıcak bir dostluk hissedersiniz .
Letonyalıların çok beğendiğim bir kültürel yapısı var . Pagan inanışlarından kalan geleneksel desenleri , estetik anlayışları süper . Yemekleri de baya leziz . Bira çeşitleri baya başarılı . Ama kendilerini hep küçük , güçsüz olarak görüyorlar . Bunun nedeni yüz yıllarca başka toplulukların (Almanlar , İsveçliler , Polonyalılar , Ruslar) kontrolünde kalmalarının yarattığı hissiyat olabilir . Ama ben bunu mütevazilik olarak adlandırıyorum . Böylesi kulağa daha onurlu geliyor . Çünkü biliyorum ki Leton insanları özgürlüğüne düşkün onurlu kişiler .
Şehir merkezinde bulunan özgürlük meydanındaki bu heykelde bu hissiyatı alabiliyorsunuz . Halkın bağışları ile yapılan bu heykelin üstündeki 3 yıldız Letonya’nın 3 bölgesini temsil ediyor . Heykel yapıldığında ülke sanırım 3 bölgeden oluşuyormuş . Ama şu anda 4 bölge (Kurzeme , Latgale , Zemgale , Vidzeme) .
Nelere dikkat etmeli ?
Öncelikli önerim Rus muamelesi yapmayın (Zira Türk insanının çoğunun “Onlar da Rus yeaa” dediğinin aksine Rus filan değiller) , gerekmedikçe de Rusça konuşmaya çalışmayın . Başka toplulukların da işgalinde kalsalar da Ruslara ayrı bi gıcıklar . Rusların da gerçi tahrik edici davranışlarına şahit oldum orada gezerken . Bu nedenle bu konuda biraz hassas davranmanızda fayda var .
Muhtemelen Letonca bilmiyorsunuzdur . Ama biraz sonra yazacağım bir kaç kelimeyi not alın . En kötüsünden bir marketten bir şey satın aldığınızda ve teşekkür ettiğinizde gözlerine bakın . Kendi dilinden bir şey söylemenizin o Leton’da yarattığı mutluluğu gözlerinde gördüğünüzde şaşıracaksınız eminim ki .
Sveiki veya Çau : Merhaba
Paldies : Teşekkürler
Liels Paldies : Çok teşekkürler
Ludzu : Lütfen , rica ederim
Bu arada sokakta rastlayacağınız Letonya vatandaşlarının 4’te 1’inin de Rus kökenli olduğunu ve Rusça konuşmaktan keyif alacağını da not olarak düşeyim .
Bir de Latgale insanı var . Onların da kendine has bir dilleri var aslında . Bana anlatılanlara göre Rusça ve Letonca karışımı bir dil . Normal Letonyalıların anlayamadığı bir konuşma .
Kısaca size Leton insanı hakkında şunu garanti edebilirim : Hassas oldukları bir kaç konuda özen gösterip sevgi ve alaka gösterdiğiniz zaman hiç beklemediğiniz bir misafirperverlikle karşılaşacaksınız . Ve emin olun bu bir süre sonra sizde bağımlılık yaratacak .